بسیاری از رویدادهای مهم شاهنامه با رسیدن یک پیام یا نامه آغاز میشود. این پیامها میتوانند منجر به شروع جنگها، ایجاد اتحادها یا تغییر مسیر داستان شوند.
نمادشناسی پست و پستچی در شاهنامه
پستچیان در شاهنامه بهعنوان نماد اعتماد و وفاداری وظیفه انتقال پیامهای حیاتی مانند اعلانجنگ، درخواست کمک، پیشنهاد صلح و حتی نامههای عاشقانه را بر عهده داشتند.
پستچی نماد پلی است که دونقطه دور از هم را به یکدیگر متصل میکند.
در این اثر ماندگار فردوسی، پستچی بهعنوان واسطه سرنوشت است چرا که پیامهایی که پستچیان حمل میکنند، اغلب سرنوشت افراد و جوامع را تغییر میدهند.
پستچی همچنین بهعنوان نماد شجاعت است، چرا که پستچیان برای انجام مأموریت خود باید از مناطق خطرناک عبور کنند و گاهی اوقات جان خود را به خطر بیندازند.
نمونههایی در شاهنامه فردوسی
در بسیاری از قسمتهای شاهنامه، شاهد نقش کلیدی پستچیان هستیم. از آن جمله می توان به
فرستادن نامه توسط رستم به اسفندیار اشاره کرد. نامهای که برای دعوت او به جنگ نوشت و آن را توسط یک پیک به نزد اسفندیار فرستاد.
در جایی دیگر خبر کشتهشدن سیاوش توسط یک پیک به کیکاووس میرسد و این خبر باعث اندوه و خشم کیکاووس میشود.
در بخشی از شاهنامه نیز، فریدون برای پیشنهاد صلح به ضحاک، پیامی را توسط یک پیک به نزد او میفرستد.
یا بهعنوانمثال:
فرستادهٔ بختیار و سوار/ خردمند و بینادل و دوستدار
یکی نامه نزدیک کاووس شاه/ فرستادهای چست بگرفت راه
سپهبد فرستاده را پیش خواند/ برآن نامهٔ گیو گوهر فشاند
و بسیاری نمونههای دیگر ازایندست در این اثر ادبی کهن یافت میشود.
پست و پستچی در اشعار فردوسی نهتنها یک عنصر داستانپردازی، بلکه نمادی از ارتباطات، اعتماد و شجاعت است. این نقش نهتنها بهعنوان یک عنصر کلیدی در پیشبرد داستانها و شکلگیری رویدادهای مهم شاهنامه، اهمیت ویژهای داشته است؛ بلکه در سایر آثار هنری و ادبی مشهود است. امروز نیز باوجود پیشرفت تکنولوژی و روشهای نوین ارتباطی اگرچه روشهای ارتباطی تغییر کردهاند، اما نقش پست و پستچیان پررنگتر و همچنان به قوت خود باقی است.