شما می‌دانید که ما از نظر مذهبی دست‌کم از دورۀ زرتشت و هخامنشیان به این سو پیرو دین وحدانی بوده‌ایم؛ اگرچه پیش از آن چندخدایی داشته‌ایم، اما با رواج تک‌خدایی، حقیقت مطلقی که از آسمان می‌آمد، یک‌سویه شد. آنچه این یک‌سویگی را به‌شدت تشدید کرده، یک‌سونگری سیاسی است.
کوروش در لوح معروفش که من چهار ترجمه از آن را دیده‌ام، ۱۲ مرتبه خدای بین‌النهرین را ستایش می‌کند که سلطنت را به او و پسرش کمبوجیه بخشیده است. او نه کلامی در مورد اوستا می‌گوید و نه در مورد زرتشت و خود را برگزیده آسمانی می‌داند. چیزی که در دورۀ ساسانی به فره ایزدی تبدیل می‌شود و این به معنای عدم پاسخگویی در برابر مردم است. پس استبداد حاکمیت در ایران از کوروش آغاز شده است. بر اساس همین ریشۀ تاریخی رابطۀ قدرت با مردم همواره رابطه‌ای یک‌سویه بوده است.
از گفت‌وگوی امیرعباس تقی‌پور با قطب‌الدین صادقی، کارگردان، مترجم و نمایشنامه‌نویس. از مجموعۀ سلسله گفت‌وگوهایی درباره گفت‌وگو. متن مکتوب این گفت‌وگو را می‌توانید در شماره ۱۶۶_۱۶۷ بخوانید.
