به گزارش ما آنلاین، علی ورامینی، سردبیر «مدیریت ارتباطات» در شماره ۱۵۹ این ماهنامه که شامل پرونده‌ای درباره سناریوهای پیش روی توییتر سابق و «X» جدید تحت مالکیت ایلان ماسک است چنین نوشت:
«ایلان ماسک بیشتر از مجموع بسیاری از کشورهای جهان، مجموع دولت و ملت‌هایشان، ثروت دارد و به تبع آن قدرت و تأثیرگذاری. او تا‌به‌حال در صنایع مهمی چون پرداخت، خودروسازی، هوافضا و نوروساینس سرمایه‌گذاری و سعی کرده آن صنایع را هم تحت تأثیر قرار دهد. به زعم بسیاری هم توانسته در این امر موفق شود و در همه این حوزه‌ها تأثیر بسزایی داشته است. ایلان ماسک بیش از هر سلبریتی و سیاست‌مداری در سال‌های اخیر در صدر اخبار بوده است. همیشه سوژه‌ای متصل به او وجود دارد که به صدر اخبار بیاوردش. اگر هیچ‌چیز دیگری نباشد و کمی احساس کند که دارد صدر اخبار را از دست می‌دهد، پیشنهاد مبارزه در قفس به زاکربرگ می‌دهد. حضور مداومش در رسانه، هم برای او قدرت نرمی به ارمغان آورده که در ثروت‌اندوزی‌اش بی‌تأثیر نیست و هم اینکه از او چهرۀ قهرمان ساخته است. از پس استراتژی رسانه‌ای که او سال‌های اخیر اتخاذ کرده، بسیاری او را نابغه می‌دانند؛ ابرانسانی که با همه دیگر مردمان تفاوت دارد و آمده است که دنیا را به جای بهتری تبدیل کند. سودای در صدر رسانه بودن ماسک تبدیل شد به سودای رسانه‌داری؛ آن هم مهم‌ترین رسانۀ اجتماعی جهان که توییتر نام داشت و ماسک آن را «X» نامید، اما این اتفاق چه نشانه‌هایی برای ما دارد؟
توییتر مهم‌ترین رسانۀ اجتماعی است. فارغ از تعداد کاربرانش، کیفیت کاربران توییتر نسبت به دیگر شبکه‌های اجتماعی بسیار متفاوت است. منظور حضور افراد تأثیرگذار در سیاست جهان از یک سو و استفادۀ خبرنگاران مشهور و جریان‌ساز جهان از سوی دیگر است. همین‌ها از توییتر یک شبکۀ اجتماعی قدرتمند ساخته بود که ماسک برای خرید ۴۴ میلیاردی آن به زحمت افتاد. سیطرۀ ماسک، با ایده‌ها و سابقه‌ای که از او سراغ داریم، بر این شبکۀ اجتماعی مهم این بیم را دارد که سمت‌وسوی مورد نظر او بر ماهیت توییتر سایه افکند. احتمالاً نیز چنین خواهد شد. نکتۀ قابل توجه دیگر که نشانۀ خوبی هم نیست، مسئلۀ انحصار است. یکی از امیدهایی که شبکه‌های اجتماعی و فراگیری آن داشت، شکستن انحصار رسانه‌ای بود، اما گویی رفته‌رفته جریان‌های قدرت و ثروت این انحصارزدایی را تاب نیاوردند و درصدد شکستن آن به هر طریقی هستند. از آن طرف دولت چین از همان اول اجازۀ استفادۀ مردمش از شبکه‌های اجتماعی‌ای را که برایش قابل کنترل نباشد، نداد تا امروز که کل جریان فضای مجازی تحت نظارت دولت است. انحصار در غرب با ویترین قشنگ‌تر و به‌ظاهر غیردولتی انجام می‌شود. این وضعیت پیچیده به این منجر می‌شود که ایلان ماسک از صنعت پرداخت تا ماشین‌سازی و هوافضا را تحت سیطرۀ خود بگیرد و بعد هم سراغ توییتر برود. در واقع یک نفر می‌تواند بر تمام ابعاد بشر از زمین و جاده تا مغز و حتی فضا، تأثیر بگذارد و حالا همان یک نفر که سیری‌ناپذیر است، می‌خواهد یکی از غیرانحصاری‌ترین ابداعات بشر را که از قضا بر اساس همین ایده غیرانحصاری‌بودن به وجود آمده، به دست گیرد. حالا بیشتر می‌فهمیم ماسک که مثل کمدین‌ها رفتار می‌کند، اتفاقاً در انحصارطلبی چقدر جدی است. حالا که نام توییتر را به «X» محبوبش تغییر داد و آن پرندۀ معروف را شکار کرد، حالا که همۀ نمادهای پیشین توییتر را از میزهایی که لوگوی آبی معروف دارد تا سردر سابق را به حراج گذاشته؛ متوجه می‌شویم که او آمده تا توییتر را چنان شخم بزند که خودش می‌خواهد.
اینها نشانه‌های خوبی برای روندی که به شکست انحصار افتخار می‌کرد و آن را ارزش می‌دانست، نیست. گویی تنها شکل انحصار و متولی آن متفاوت شده است. اینکه یکی از سابقه‌دارترین شبکه‌های اجتماعی که منشاء کنش‌های بسیاری شده، در یک معاملۀ بزرگ به انحصار یک فرد درمی‌آید که هیچ دخالتی در شکل‌گیری آن نداشته و تنها به میانجی آن توانسته صاحب آن شود، ضد همۀ آن ارزش‌هاست. به‌خصوص که می‌بینیم ماسک درصدد است ماهیت این شبکۀ اجتماعی را به‌کل زیروزبر کند و آنچه را مد نظر خودش است، بسازد. در حقیقت چنین می‌شود که یک پلتفرم طی سال‌ها سرمایۀ نامشهود، کاربر و اعتماد کسب کرده و همه اینها به‌دلیل ساختاری بوده که از ابتدا تعریف شده و با تغییرات کمی همین روند را طی سالیان داشته است؛ اما حال یک میلیاردر به میانجی پولش همۀ این سرمایۀ غیرمادی را تصرف می‌کند و در راستای ایده و منش شخص خودش آن را پی‌ریزی می‌کند.
این معامله احتمالاً از وضعیتی خبر می‌دهد که جهان به سمت مخالف آنچه در شعار توسعه‌دهندگان و نخبگان فناوری بود، در حال حرکت است. انگار قرار است جهان فناوری یا بهتر بگوییم جهان انسانی جدید میان چند نفر تقسیم شود. از یک سو زاکربرگ و «متا»یش که اینستاگرام، واتس‌اپ، تردز و… را هم به نام خود ثبت کرد، از آن سو «جف بزوس» و غول آمازونش و این سو هم ماسک. درست است فناوری این امکان را دارد که هر بچۀ بااستعداد و خلاقی بتواند از خانه‌اش یک پلتفرم محبوب پایه‌گذاری کند، اما این امر روی کاغذ درست است؛ کدام بچه و بزرگ است که مقبولیت و محبوبیت پیدا کند و این غول انحصار آن را نخورد؟»
شماره ۱۵۹ ماهنامه «مدیریت ارتباطات» به مدیرمسئولی امیر عباس تقی‌پور و سردبیری علی ورامینی در ۷۶ صفحه و با قیمت ۱۲۰ هزار تومان منتشر شده است. نسخه چاپی «مدیریت ارتباطات» را می‌توانید از دیجی‌کالا و نسخه دیجیتال آن را از مگیران و طاقچه تهیه کنید و برای اشتراک با ۸۸۳۵۶۰۷۶ تماس بگیرید.
