نقش وب۲ در سواد اطلاعاتی

به گزارش ما آنلاین، بنابراین جهت ایجاد و گسترش سواد اطلاعاتی، آموزش مهارت‌های فراشناختی ضروری است. در این بین ایجاد ابزارهای فناوری که هر روز با قابلیت‌های جدید خود را عرضه می‌کنند، نقش بسزایی در آموزش این مهارت‌ها دارند. اینترنت و به‌طور اخص وب یکی از محمل‌هاییست که آموزش –به‌ویژه آموزش از راه دور- در آن امکان‌پذیر است. وب تا به حال دو نسل را پشت سر گذاشته و اکنون در نسل سوم به سر می‌برد اما بحثی که چند سالیست اذهان محققان و حتی عوام مردم را به سمت خود سوق داده، مجموعه‌ایست از چندین مؤلفه که در یک مفهوم واحد به نام وب ۲ شناخته شده است. شاید بهترین تعریف این باشد که وب ۲ را به عنوان نامی جامع تصور کنیم که شامل شماری از سرویس‌ها، کاربران یا ابزارهاست که از وب به عنوان یک پایگاه استفاده می‌کنند و موجب افزایش مشارکت می‌شوند. به عبارت دیگر، بازدیدکنندگانی که در نسل قبلی وب تنها دریافت‌کننده اطلاعات بودند، اکنون در فرآیند تولید و تکامل اطلاعات نقش بازی میکنند و به مؤلفینی هرچند کوچک تبدیل شده‌اند و در واقع سرویس‌گیرنده، خود سرویس‌دهنده شده است. از جمله مؤلفه‌های این نسل می‌توان به بلاگ‌ها ، آر. اس.اس. فید ، ویکی ، فیس‌بوک، یوتیوب و کتابخانه ۲ اشاره کرد. از آنجایی که مشارکت در تولید دانش یکی از اهداف آموزش عالی است، دوره‌های تحصیلی که به این شکل طراحی شوند، محیط‌های آموزشی دانشجومداری ایجاد می‌کنند که پرسش در آن هنجار است. از دیگر سو، گسترش سریع کاربرد شیوه‌های آموزش از راه دور که با استفاده از فناوری‌های یادگیری توزیع شده، امکان تدریس و یادگیری در شرایطی که مدرس و دانشجو در زمان و مکان واحدی حضور ندارند، فراهم شده، موجب تحول در امر آموزش عالی شده است. در این راستا نهضت سوادآموزی اطلاعاتی نیز ضرورتی خاص دارد. اگر بخواهیم دانش‌آموزان و دانشجویان ما تنها مصرف‌کننده اطلاعات موجود نبوده و خود در تولید دانش نقش داشته باشند، باید پرورش‌دهنده فکرهای خلاق و تیزبین باشیم که در این میان احتیاج ما به فناوری‌هایی که این مهم را تحقق می‌بخشند (مانند وب ۲) بیش از پیش احساس می‌شود. کاربرد انواع روش‌های تدریس فراگیر- گرا که به فراگیر فرصت شرکت در فرآیند آموزش و یادگیری را می‌دهد، باید مورد توجه باشد؛ مانند سؤال و جواب، بحث و گفت‌وگو، استفاده از مثال‌های ملموس، بیان محتوای درس به زبان فراگیر و تمرین. مثال‌های خوب برای این روش، استفاده از فیس‌بوک و توییتر است. همچنین برای تفهیم بهتر موضوع به فراگیران در همان روش گفته شده از انواع وسایل کمک آموزشی در کارگاه یا کلاس استفاده شود، مانند نمایش اطلاعات با ویدئو یا استفاده از فیلم، نمودار و جدول. بهره‌گیری از این روش‌ها به یادگیری عمق بیشتری می‌بخشد که یوتیوب و فلیکر می‌توانند در این روش مؤثر باشند. در نتیجه استفاده از مولفه‌های وب ۲ رقابتی شدن محیط، سفارشی شدن برنامه‌های درسی، مرور با همکلاسی‌ها و غیر تجاری کردن را می‌توان نام برد.